Dưới vòm hoa xác pháo

Cứ mỗi độ cuối Thu, khi những cơn mưa cuối mùa rơi trên đại ngàn Trường Sơn, cỏ cây lại khoác lên mình sắc úa đỏ. Giữa không gian của rừng, nổi bật nhất là những vòm hoa xác pháo đỏ quấn quanh thân cây cổ thụ – rực rỡ, kiêu hãnh như ngọn lửa nhỏ của sự sống thắp lên giữa đại ngàn.

Hình ảnh ấy đã khắc sâu trong ký ức của một chàng trai tuổi đôi mươi – người từng sống và chiến đấu trong những năm tháng ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, trên tuyến đường 20 Quyết Thắng huyền thoại.

Ngày ấy, gió Trường Sơn thổi qua rừng, cuốn theo tiếng bom, tiếng máy bay, và tiếng tim người trẻ đập hòa cùng nhịp đất nước.

Còn hôm nay, gió ấy vẫn thổi – dịu dàng hơn, nhưng dường như vẫn mang theo mùi khói xưa, vẫn vọng lại âm thanh của một thời máu lửa đã qua. Con đường 20 Quyết Thắng giờ đã bình yên. Dưới nắng vàng, những đoàn xe du lịch nối đuôi nhau qua dốc, tiếng cười nói trong trẻo đọng lại trên những tán lá, vách đá như xóa tán những dư âm tiếng bom, tiếng súng năm nào. Không ai nghĩ rằng, nơi đây từng là “tọa độ lửa” – nơi tuổi hai mươi của biết bao người đã hóa thành đất đá, hòa vào Trường Sơn bất tử.

Và hôm nay, có một người đàn ông tóc đã nhuốm bạc, gương mặt trầm tĩnh, phảng phất nỗi ưu niệm đứng dưới chân quả đồi Ông cúi xuống, lặng lẽ đặt một bó hoa mùa đỏ, bàn tay run run chạm lên trên vách đá. Minh – chàng trai tuổi đôi mươi năm nào, là lính lái xe  Trường Sơn. Đã hơn 50 năm trôi qua, nhưng ký ức ông  thì vẫn còn nguyên vẹn, như thể thời gian chỉ mới đi qua hôm qua.

Trong làn gió xào xạc, ông nghe như có tiếng ai đó khẽ gọi tên mình. Và rồi, những hình ảnh cũ lại ùa về – từng khuôn mặt, từng ánh mắt, từng chùm hoa xác pháo rực đỏ của mùa năm ấy...

***

Năm 1971. Chiến tranh ở giai đoạn ác liệt. Trên tuyến đường 20, đoàn xe vận tải của Minh được lệnh chở hàng vào Nam – bằng mọi giá phải qua trọng điểm Dốc Ba Thang trước bình minh.

Đêm tối đặc. Tiếng bom rít, đất đá tung lên. Minh ghì chặt vô lăng, chiếc Zin 157 rung lắc dữ dội.

Giữa khói bụi, anh thấy phía trước một bóng người thấp thoáng – một cô gái trong bộ áo xanh thanh niên xung phong, tay cầm cờ hiệu, chạy ngược chiều gió.

“Đường thông rồi, xe qua đi anh ơi!”

Giọng cô vang lên giữa tiếng bom. Mảnh đất rung chuyển, ánh sáng lóe lên từ hố bom vừa nổ sau lưng.

Anh chỉ kịp thấy đôi mắt cô – sáng rực, gan góc, mà trong veo như ánh suối đầu nguồn.
Rồi xe anh lao đi, để lại phía sau cô gái nhỏ đứng bất động giữa khói trắng, tấm cờ hiệu vẫn bay trong gió.

Rồi mấy tháng sau, khi Minh lái xe quay ra hậu cứ, anh bất ngờ gặp lại cô gái ấy ở ngã ba rừng – nơi những chùm hoa xác pháo đang trổ rực trong nắng. Màu hoa đỏ lửa rải xuống mặt đất lẫn với màu đất đỏ Trường Sơn, vừa dữ dội vừa dịu dàng, như hơi thở của sự sống giữa chiến tranh.

Cô gái ngồi dưới vòng hoa xác pháo, bên cánh võng màu đá úa. Mái tóc đen dài rủ xuống vai, lấp lánh ánh nắng qua tán cây. Gương mặt nhỏ nhắn, hiền lành, nhưng ánh mắt thì sáng và sâu – ánh lên niềm tin, và có gì đó khiến người đối diện không thể rời. Nụ cười của cô mộc mạc mà lôi cuốn, vừa như một đóa hoa rừng, vừa như ánh lửa ấm giữa đêm bom.

Minh dừng xe, lúng túng vài giây, rồi cất tiếng:

– Em… là người mở đường ở Dốc Ba Thang hôm nọ phải không?

Cô ngẩng lên, cười:

– Em tưởng anh không nhận ra chứ. Hôm đó xe anh hú còi to lắm, bọn em gọi là “anh lái xe điếc”.

Tiếng cười của cô trong như tiếng suối len qua đá. Giữa khung cảnh đầy khói và bụi, nụ cười ấy khiến lòng Minh dịu lại lạ thường.

Anh nhìn quanh, thấy những bông hoa xác pháo rừng rung rinh trong gió, đỏ như máu mà vẫn đẹp đến nao lòng.

– Bom đạn thế này mà cây vẫn nở hoa… thật kỳ diệu, – anh khẽ nói.

Cô gật đầu, giọng nhỏ mà dứt khoát:

– Hoa xác pháo sống dai lắm anh ạ. Bị cháy rồi lại mọc. Giống tụi mình thôi.

Minh nhìn cô. Ánh sáng vàng cuối chiều hắt lên gương mặt dịu dàng, làm đôi mắt cô long lanh như có ngọn lửa ẩn sâu. Minh bỗng thấy lòng mình xao động – một cảm giác lạ lùng, vừa dịu dàng vừa thương mến, như thể anh đang nhìn thấy điều đẹp nhất trong đời, ngay giữa chiến tranh.

Họ ngồi lại bên nhau dưới vòm hoa xác pháo, tiếng rừng xa dần, chỉ còn gió và mùi đất. Cô kể về đơn vị, về những đêm trên mặt đường đánh dấu những quả bom, những mất mát đau thương khi đồng đội  ngã xuống khi đang làm nhiệm vụ. Minh  kể về những chuyến xe không đèn, chạy xuyên đêm trong khói lửa.

Câu chuyện ngắn ngủi nhưng khiến hai tâm hồn gần nhau hơn – họ hiểu rằng, giữa cái chết và sự sống chỉ là một lằn ranh mỏng, và vì thế, người ta thương nhau thật nhiều, thật vội, mà cũng thật sâu.

Khi chia tay, Minh quàng lên vai Lan chiếc khăn dù:

– Giữ lấy nhé… Khi nào hết bom, nhớ trả anh.

Lan mỉm cười, ngước nhìn Minh. Bàn tay Lan run khẽ truyền qua chiếc khăn.

Lan ngắt một cành hoa xác pháo, cài lên ngực Minh, nói khẽ như lời hẹn thề:

“Để nhớ nhé… Hoa nở là đường thông.”

***

Chiếc xe của Minh lăn bánh, bụi đỏ phủ lên ánh nắng chiều. Anh nhìn qua gương chiếu hậu – cô gái nhỏ vẫn đứng giữa rừng hoa, áo xanh hòa vào nắng, nụ cười như ngọn lửa rực trong ký ức anh suốt cuộc đời.

Đêm ấy, Mỹ rải bom thảm xuống ngầm Ta Lê.

Bom Mỹ trút xuống ngầm Ta Lê như trút cả bầu trời. Đất rung, rừng rên, ánh chớp xé toang màn đêm. Mùi thuốc súng, mùi đất cháy, mùi nhựa cây trộn vào nhau đến nghẹn thở.

Sau trận mưa bom, tiểu đội thanh niên xung phong của Lan vẫn lao ra mặt đường. Dáng người mảnh mai  của Lan như cành hoa rừng, vẫn đứng ở đầu ngầm, tay cầm đèn pin, ánh sáng run run soi lên từng hố bom, từng tấm ván ngầm vừa ghép tạm.

Chiếc Zin 157 của Minh là xe cuối cùng trong đoàn.

“Cẩn thận, bên phải còn bom chưa nổ!” – cô hét lên.

“Em tránh ra đi! Anh qua!” – anh đáp.

Bất chơt,  ánh sáng lóe lên như bao phủ một không gian mờ mịt– một quả rơi trúng ngay mép đường.

Khi khói tan, chỉ còn lại chiếc khăn  thắm đỏ mà Minh tặng Lan lúc chiều  vướng trên cành hoa xác pháo đã cháy sém.

Đêm đó, Đường 20 lại thông tuyến. Nhưng có một người đã nằm lại dưới chân rừng Trường Sơn, nơi hoa xác pháo nở đỏ rực.

***

Mỗi khi tháng 11 về, hoa xác pháo lại nở rực. Dưới vòm hoa xác pháo năm nào  như có ai đó đang đứng giữa khói sương.

Minh – giờ đã là ông lão – trở lại nơi xưa. Ông đặt bó hoa xuống vách đá, nơi mà Lan đã hòa vào sương khói, lặng nhìn cánh rừng phía xa.

Có người hỏi: Bác ơi, sao bác năm nào cũng đến đây vậy?

Ông cười, mắt nheo lại dưới nắng:

“Vì ở đây… có người từng đứng chờ tôi. Dưới vòm hoa xác pháo đỏ như lửa ấy.”

Gió Trường Sơn quấn quýt trong không gian tĩnh lặng. Hoa rung rinh, rơi xuống vai ông, từng cánh như chạm vào thời gian. Ông ngước nhìn, trong mắt hiện lên bóng dáng cô gái năm nào – đôi mắt sáng, nụ cười hiền, vẫn ngồi bên cánh võng,  giữa vòm xác pháo nở rộ.

“Lan ơi… Đường 20 lại thông rồi. Xe qua hết rồi… Lan nghe không?”

Không có tiếng trả lời.

Chỉ có tiếng gió thì thầm– như lời nhắn gửi từ những người đã nằm lại.

Tuệ Minh