Lệ Thủy – Nơi Gặp Gỡ Di Sản Thiên Nhiên và Văn Hóa

Khi đặt chân đến Lệ Thủy, tôi cảm nhận ngay sự giao thoa kỳ diệu giữa thiên nhiên và văn hóa trên mảnh đất “địa linh, nhân kiệt”. Nằm ở phía nam Quảng Bình (cũ), Lệ Thủy có địa hình đa dạng với đầy đủ rừng núi, sông suối, đồng bằng và cả dải bờ biển dài khoảng 30 km. Thiên nhiên ưu ái ban tặng nơi đây cảnh quan phong phú: phía tây là dãy Trường Sơn hùng vĩ bắt nguồn của dòng Kiến Giang uốn lượn tưới mát dải đồng bằng, còn phía đông là những cồn cát trắng và bãi biển hoang sơ trải dài. Không chỉ có cảnh đẹp, Lệ Thủy còn lưu giữ bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử đáng tự hào.

Nhắc đến Lệ Thủy, người ta nghĩ ngay đến dòng sông Kiến Giang thơ mộng, khu suối khoáng nóng Bang kỳ thú, và đặc biệt là làn điệu Hò khoan Lệ Thủy mộc mạc – một biểu tượng văn hóa của vùng đất này. Trên dòng Kiến Giang, mỗi dịp Quốc khánh 2/9 – được người dân gọi là Tết Độc Lập – lễ hội bơi, đua thuyền truyền thống lại diễn ra tưng bừng, thu hút hàng vạn người dân và du khách về tham dự. Năm 2019, lễ hội đua thuyền trên sông Kiến Giang đã được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lệ Thủy cũng là quê hương của nhiều danh nhân lịch sử – tiêu biểu như Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh (vị tướng có công mở cõi phương Nam) và Đại tướng Võ Nguyên Giáp (vị anh hùng dân tộc lừng danh) – càng khiến mảnh đất này thêm phần “nhân kiệt”. Tất cả tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt cho miền quê Lệ Thủy, nơi hội tụ hài hòa những giá trị thiên nhiên kỳ thú và di sản văn hóa truyền thống.

Hò khoan Lệ Thủy và các làng nghề truyền thống

Trong những đêm trăng bên sông Kiến Giang, tiếng hò khoan vang vọng hòa cùng tiếng mái chèo khua nước, chuyên chở bao tâm tình của người dân xứ Lệ. Hò khoan Lệ Thủy là một loại hình dân ca đặc sắc gắn liền với cuộc sống lao động của người dân nơi đây. Xưa kia, điệu hò thường được cất lên khi chèo đò trên sông, lúc giã gạo đêm trăng hay trong các lễ hội làng. Lời ca mộc mạc, điệu hò khoan khoan nhặt, và cách hát đối đáp nam nữ dí dỏm đã phản ánh sinh động đời sống tinh thần của người lao động. Hò khoan Lệ Thủy có nhiều mái hò (làn điệu) khác nhau với những tên gọi dân dã như mái Lỉa trâu, mái Nhài, mái Ruỗi, mái Chẹ, mái Nện, mái Ba, mái Xắp, mái Hò khơi, mái Hò Nậu xăm. Năm 2017, hò khoan Lệ Thủy đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ngày nay, tuy làn điệu dân ca này không còn phổ biến như trước, nhưng người Lệ Thủy vẫn âm thầm giữ gìn bằng cách truyền dạy cho thế hệ trẻ, để tiếng hò khoan mộc mạc quê hương không bị mai một theo thời gian.

Không chỉ giàu dân ca, Lệ Thủy còn tự hào với những làng nghề truyền thống lâu đời. Về làng An Xá (xã Lộc Thủy), du khách sẽ được tìm hiểu nghề dệt chiếu cói đã tồn tại hơn 600 năm. An Xá – quê hương của Đại tướng Võ Nguyên Giáp – nằm bên dòng Kiến Giang thơ mộng, nơi có những cánh đồng cói xanh mướt được phù sa bồi đắp quanh năm. Trải qua bao thăng trầm, làng chiếu An Xá vẫn được duy trì và trở thành niềm tự hào của người dân địa phương. Những tấm chiếu cói bền chắc, thơm mùi cói khô được dệt nên từ đôi tay khéo léo của bao thế hệ nơi đây. Ghé An Xá, du khách có thể thử ngồi vào khung cửi dệt chiếu dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân, để thêm trân quý công sức và sự tài hoa trong từng sản phẩm thủ công truyền thống.

Bên cạnh An Xá, Lệ Thủy còn nhiều làng nghề nổi tiếng khác như làng Quy Hậu (xã Liên Thủy) với nghề làm nón lá trên trăm năm tuổi, làng Xuân Bồ với nghề đan lát mây tre, hay làng Lệ Bình chuyên làm chổi đót... Mỗi làng nghề đều lưu giữ nét tinh hoa riêng. Du khách có thể ghé thăm các cơ sở sản xuất, gặp gỡ nghệ nhân và tự tay trải nghiệm một số công đoạn làm nón, đan lát hoặc dệt chiếu. Những sản phẩm như chiếc nón lá trắng tinh hay tấm chiếu cói hoa văn sặc sỡ sẽ là món quà lưu niệm ý nghĩa, chứa đựng tâm huyết và tài hoa của người thợ Lệ Thủy.

Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang

Nếu có dịp đến Lệ Thủy vào đầu tháng 9, bạn sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội sôi động bậc nhất nơi đây: lễ hội bơi, đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang vào ngày 2/9 hàng năm. Tôi còn nhớ cảm giác háo hức khi đứng giữa biển người ken đặc hai bên bờ sông Kiến Giang từ sáng sớm ngày hội. Tiếng trống thúc giục liên hồi, tiếng reo hò cổ vũ rền vang cả một khúc sông. Dưới sông, những chiếc thuyền đua sơn màu rực rỡ lao vun vút trên làn nước, các tay chèo lực lưỡng ghì mái chèo dồn sức đưa thuyền bứt phá về đích. Mỗi khi có đội thuyền tăng tốc vượt lên, tiếng hò reo lại bùng nổ vang dội cả một vùng.

Lễ hội đua thuyền Lệ Thủy là một lễ hội truyền thống đặc sắc, được tổ chức thường niên vào ngày 2/9, thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương. Tương truyền rằng lễ hội có từ xa xưa, bắt nguồn như một dịp để người dân tạ ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa. Mỗi mùa hè sông Kiến Giang cạn trơ đáy vì hạn hán, nhưng đến tháng 8 nước lũ lại dâng đầy, mang phù sa bồi đắp ruộng đồng và cuốn trôi sâu bọ, giúp mùa màng bội thu. Người Lệ Thủy mở hội đua thuyền để ăn mừng, đồng thời trai tráng các làng có dịp rèn luyện sức khỏe và giao lưu tài nghệ chèo thuyền. Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, lễ hội đua thuyền càng mang ý nghĩa thiêng liêng. Ngày 2/9/1946 – đúng một năm sau ngày Quốc khánh – người dân Lệ Thủy lần đầu tổ chức cuộc đua thuyền cấp huyện mừng độc lập. Từ đó đến nay, năm nào cứ đến Tết Độc Lập 2/9, tiếng trống mõ rộn ràng và tiếng reo hò cổ vũ lại vang vọng khắp dòng Kiến Giang.

Lễ hội đua thuyền truyền thống Lệ Thủy đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của người dân nơi đây, đồng thời là điểm đến hấp dẫn du khách muốn tìm hiểu văn hóa Quảng Bình. Trong ngày hội, các đội thuyền nam nữ đến từ khắp các xã, thôn trong vùng cùng nhau tranh tài, tạo nên không khí náo nhiệt chưa từng thấy trên dòng Kiến Giang. Dù kết quả ra sao, người Lệ Thủy luôn tự hào vì đã cùng nhau gìn giữ một nét đẹp truyền thống của quê hương. Lễ hội đua thuyền vừa rèn luyện sức khỏe, vừa thể hiện tinh thần đoàn kết, ý chí quật cường và lòng yêu quê hương của người dân đất này. Trong mắt du khách, đây thực sự là một trải nghiệm văn hóa sôi động và đáng nhớ, minh chứng cho sức sống bền bỉ của di sản văn hóa Việt Nam.

Suối khoáng nóng Bang và khe Nước Lạnh

Rời không khí lễ hội, tôi ngược lên vùng tây Lệ Thủy để hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ. Ẩn mình giữa núi rừng Trường Sơn, suối khoáng nóng Bang hiện ra như món quà kỳ diệu của tạo hóa ban tặng cho đất Lệ Thủy. Suối Bang được biết đến là suối nước nóng có nhiệt độ cao nhất Việt Nam, với nhiệt độ lên đến khoảng 105°C – đủ nóng để luộc chín trứng. Dọc suối có nhiều điểm nước khoáng phun trào, hơi nước bốc lên bảng lảng như sương khói, tạo cho Bang một vẻ đẹp huyền ảo giữa đại ngàn. Nguồn nước khoáng nơi đây thuộc loại nước khoáng bicarbonate giàu khoáng chất, rất tốt cho việc ngâm tắm thư giãn và chữa các bệnh về da, xương khớp. Ngày nay, suối Bang đang được đầu tư phát triển thành khu nghỉ dưỡng Bang Onsen Spa & Resort giữa khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ. Du khách có thể trải nghiệm tắm onsen theo phong cách Nhật Bản, vừa ngâm mình trong làn nước khoáng nóng vừa phóng tầm mắt ngắm nhìn núi rừng trùng điệp – một trải nghiệm thật khó quên.

Trái ngược với suối Bang nóng bỏng, khe Nước Lạnh lại níu chân du khách bởi dòng nước mát lạnh giữa rừng xanh. Khe Nước Lạnh nằm cách Đồng Hới khoảng 40 km về phía tây nam, giữa xã Ngân Thủy (Lệ Thủy) và Trường Xuân (Quảng Ninh). Con suối nhỏ chảy quanh năm qua những tảng đá phủ rêu, len lỏi dưới tán rừng nguyên sinh xanh thẫm, tạo thành một bức tranh thiên nhiên hoang sơ làm say lòng người. Vào những ngày hè, du khách có thể thoải mái bơi lội trong làn nước suối trong vắt mát rượi, lắng nghe tiếng chim rừng líu lo và tiếng lá rừng xào xạc trong gió. Thỉnh thoảng vài chú bướm rừng sặc sỡ sà xuống ven suối, càng làm khung cảnh thêm phần thơ mộng. Khe Nước Lạnh hiện đã được khai thác thành khu du lịch sinh thái, với đường vào thuận tiện và một số dịch vụ hỗ trợ như cho thuê lều trại, áo phao, thuyền kayak... Tuy vậy, cảnh quan nơi đây vẫn giữ được vẻ hoang sơ vốn có. Chẳng còn gì tuyệt hơn là được ngồi trên tảng đá bên dòng suối mát, thưởng thức chút đồ ăn dân dã mang theo và hòa mình vào thiên nhiên núi rừng yên bình.

Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu – Khe Nước Trong

Tiếp tục hành trình về phía tây nam huyện Lệ Thủy, tôi đến với Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu – Khe Nước Trong – một vùng rừng nguyên sinh bạt ngàn vừa được thành lập khu bảo tồn vào năm 2020. Đây là một trong những khu rừng tự nhiên trên núi đất rộng lớn nhất Việt Nam, trải dài hơn 22.000 ha từ Quảng Bình sang Quảng Trị. Đặc biệt, Động Châu – Khe Nước Trong còn bảo tồn được kiểu rừng thường xanh mưa ẩm nhiệt đới trên núi thấp hiếm hoi còn sót lại ở nước ta – hơn 50% diện tích khu bảo tồn là rừng nguyên sinh giàu, điều mà hầu như không nơi nào khác có được. Chính vì thế, tổ chức WWF đã xếp khu vực này vào danh sách 200 vùng có đa dạng sinh học cao nhất toàn cầu cần được ưu tiên bảo vệ.

Bước dưới tán rừng Động Châu, tôi choáng ngợp trước sự phong phú của hệ sinh thái nơi đây. Khu rừng là ngôi nhà chung của hàng trăm loài động thực vật quý hiếm. Các nhà khoa học đã ghi nhận sự hiện diện của nhiều loài nguy cấp như bò tót, Sao la, mang lớn, mang Trường Sơn, tê tê Java, vượn Siki, voọc chà vá chân nâu, trĩ sao, hồng hoàng…. Theo thống kê, khu bảo tồn hiện có 357 loài động vật có xương sống trên cạn, bao gồm 76 loài thú, 214 loài chim và 67 loài bò sát lưỡng cư Đây cũng là một trong 62 vùng chim quan trọng của Việt Nam, với nhiều loài chim đặc hữu của Trường Sơn sinh sống Thật hiếm có nơi nào mà nhiều “kho báu” của rừng già Đông Dương lại hội tụ như ở Động Châu – Khe Nước Trong.

Để khám phá Động Châu – Khe Nước Trong, du khách có thể tham gia các tour du lịch sinh thái mạo hiểm do địa phương tổ chức. Hành trình thường bắt đầu bằng việc trekking xuyên rừng, men theo suối trong để tiếp cận những thân cây cổ thụ vài người ôm và thác nước ẩn sâu trong rừng. Nếu có thời gian, bạn thậm chí có thể cắm trại một đêm giữa rừng để lắng nghe tiếng côn trùng rả rích và ngắm bầu trời đầy sao. Động Châu – Khe Nước Trong thực sự là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên hoang dã và muốn tận mắt chiêm ngưỡng một cánh rừng nguyên sinh hiếm hoi còn lại của Việt Nam.

Chùa Hoằng Phúc – cổ tự hơn 700 năm tuổi

Rời rừng núi, tôi về miền đồng bằng Lệ Thủy thăm những di tích văn hóa – lịch sử lừng danh. Điểm dừng chân đầu tiên là chùa Hoằng Phúc, ngôi chùa cổ nằm ở thôn Thuận Trạch, xã Mỹ Thủy, cách trung tâm huyện Lệ Thủy khoảng 6 km. Đây là một trong những ngôi chùa cổ nhất miền Trung Việt Nam, với lịch sử hơn 700 năm. Tương truyền, năm 1301, Phật hoàng Trần Nhân Tông trong chuyến vân du phương Nam đã ghé nơi này cầu phúc cho muôn dân, khi đó chùa chỉ là một am nhỏ tên là Tri Kiến. Về sau, chúa Nguyễn Phúc Chu cho xây dựng và đặt tên chùa là Kính Thiên tự (năm 1716). Đến năm 1821, vua Minh Mạng ngự giá Bắc tuần, ghé thăm và đổi tên thành Hoằng Phúc tự như ngày nay.

Trải qua thời gian dài, chùa Hoằng Phúc từng bị hư hại nặng nề – đặc biệt là trận bão năm 1985 đã làm chùa sụp đổ hoàn toàn, chỉ còn lại phế tích cổng và một số hiện vật quý (chuông đồng 80 kg, mõ gỗ, tượng Phật, lư hương...). Năm 2014, dự án phục dựng chùa Hoằng Phúc được khởi công với sự đóng góp của đông đảo Phật tử và người dân. Chùa mới được xây dựng theo kiến trúc thời Trần, gồm tam quan ngoại, tam quan nội, tháp Phật và chính điện Tam Bảo, trên nền khuôn viên chùa cũ rộng gần 10.000 m². Ngày 16/1/2016, chùa Hoằng Phúc chính thức khánh thành; đồng thời chùa được trao bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia, đánh dấu sự hồi sinh của ngôi cổ tự sau hơn bảy thế kỷ tồn tại.

Hôm nay, chùa Hoằng Phúc đã trở thành điểm hành hương và tham quan hấp dẫn ở Lệ Thủy. Bước qua cổng tam quan mới uy nghi, du khách sẽ cảm nhận ngay không khí thanh tịnh nơi sân chùa rợp bóng bồ đề. Chính điện chùa mái ngói cong vút, ẩn hiện dưới tán cây cổ thụ, gợi lên vẻ trầm mặc rêu phong. Bên trong, những bức tượng Phật cổ kính và bảo vật như chuông, mõ vẫn được lưu giữ cẩn thận, minh chứng cho bề dày lịch sử của chùa. Vào ngày rằm tháng Giêng hàng năm, lễ hội chùa Hoằng Phúc được tổ chức với lễ rước và các hoạt động văn hóa dân gian, thu hút đông đảo Phật tử và du khách thập phương. Ghé thăm chùa Hoằng Phúc, lắng nghe tiếng chuông chùa ngân vang, lòng người như lắng lại, an nhiên giữa chốn tâm linh cổ kính bậc nhất Quảng Bình.

Khu lăng mộ Nguyễn Hữu Cảnh

Rời chùa Hoằng Phúc, tôi tìm đến khu lăng mộ Nguyễn Hữu Cảnh trên một ngọn đồi thuộc dãy An Mã, xã Trường Thủy. Lăng mộ Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh tọa lạc ở vị trí đắc địa, lưng tựa núi An Mã, mặt hướng ra dòng Kiến Giang hiền hòa chảy qua cánh đồng lúa bát ngát. Không gian nơi đây tĩnh mịch, trang nghiêm dưới bóng những cây cổ thụ, tạo cảm giác thanh bình, linh thiêng.

Nguyễn Hữu Cảnh (1650–1700) là danh tướng thời chúa Nguyễn Phúc Chu, quê ở xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình). Ông được xem là người đã đặt nền móng cho việc xác lập chủ quyền của Đàng Trong tại Nam Bộ – đặc biệt là việc thiết lập phủ Gia Định (Sài Gòn) năm 1698. Sau khi mất năm 1700 tại Đồng Nai, ông được an táng ở Cù Lao Phố (Biên Hòa). Đến năm 1802, di hài Nguyễn Hữu Cảnh được con cháu cải táng về gò An Mã, quê nhà Lệ Thủy, để “lá rụng về cội”.

Trải qua chiến tranh loạn lạc, ngôi mộ Nguyễn Hữu Cảnh có thời gian dài bị thất lạc. Mãi đến năm 1995, hậu duệ dòng họ mới tìm thấy ngôi mộ cổ trong rừng và tiến hành tu sửa. Năm 2013, khu lăng mộ được trùng tu tôn tạo khang trang với nhiều hạng mục bằng đá xanh nguyên khối bề thế. Trước mộ là nhà bia tưởng niệm, bên trong đặt tấm bia đá xanh khắc chữ Hán ca ngợi Nguyễn Hữu Cảnh là “bậc khai quốc công thần” mở mang vùng đất phương Nam cho triều Nguyễn. Dựa vào nội dung bia, các nhà nghiên cứu xác định bia do hậu duệ dòng họ Nguyễn lập từ thời vua Gia Long đầu triều Nguyễn và được tu bổ lần cuối năm 1925. Chính nhờ tấm bia này mà con cháu đã nhận diện được ngôi mộ của ông sau hàng trăm năm thất lạc.

Thăm khu lăng mộ, tôi không khỏi bồi hồi nhớ về công lao của bậc tiền nhân khai phá. Đứng trên đồi cao, phóng tầm mắt ra xa thấy dòng Kiến Giang lấp lánh dưới nắng chiều, tôi càng thấm thía câu chuyện mở cõi về phương Nam của vị tướng tài ba đất Lệ Thủy. Hôm nay, lăng mộ Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh không chỉ là điểm tham quan lịch sử, mà còn là nơi để hậu thế tưởng nhớ và tri ân công đức của ông đối với đất nước.

Nhà lưu niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Điểm dừng chân cuối cùng trong hành trình của tôi là Nhà lưu niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại làng An Xá, xã Lộc Thủy. Là quê hương của vị Đại tướng huyền thoại, An Xá từ lâu đã trở thành địa chỉ đỏ thu hút du khách gần xa. Ngôi nhà lưu niệm nằm nép mình bên dòng Kiến Giang xanh biếc, dưới tán một cây khế cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Chính tại ngôi nhà tranh đơn sơ này, cậu bé Võ Nguyên Giáp đã cất tiếng khóc chào đời năm 1911 và trải qua tuổi thơ êm đềm trước khi bước vào hành trình cứu nước.

Trải qua thời gian và chiến tranh, ngôi nhà nguyên gốc của gia đình Đại tướng không còn. Năm 1977, gia đình và chính quyền địa phương đã phục dựng lại ngôi nhà lưu niệm trên nền đất cũ, giữ nguyên kiến trúc nhà gỗ ba gian mộc mạc như xưa. Bên trong nhà, nhiều hiện vật giản dị gắn bó với thời niên thiếu của Đại tướng được trưng bày: từ bộ bàn ghế, chiếc tủ thờ đến những bức ảnh gia đình và sách vở cũ. Tất cả gợi lên một tuổi thơ bình dị, ấm áp yêu thương của vị tướng tương lai.

Năm 2022, tỉnh Quảng Bình đã khánh thành thêm Nhà tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngay trong khuôn viên vườn nhà. Công trình nhà tưởng niệm khang trang bằng gỗ lim, mái ngói đỏ, là nơi để nhân dân dâng hương tưởng nhớ công lao vị Đại tướng huyền thoại. Ngày ngày, du khách vẫn ghé thăm ngôi nhà lưu niệm và nhà tưởng niệm, lắng nghe những câu chuyện xúc động về cuộc đời Đại tướng – từ cậu học trò trường làng đến người anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong không gian thôn quê thanh bình, dường như thời gian đang ngừng trôi bên nếp nhà xưa, để mỗi chúng ta lắng đọng và thêm trân trọng những đóng góp to lớn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cho dân tộc.

Truyền thống và nét văn hóa đặc trưng của Lệ Thủy

Cũng như nhiều nơi ở Quảng Bình, người dân Lệ Thủy có ý thức sâu sắc trong việc giữ gìn di sản văn hóa cha ông. Hiện huyện Lệ Thủy có 3 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia: hò khoan Lệ Thủy (2017), lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang (2019) và lễ hội cúng cơm mới của người Bru – Vân Kiều (2022). Đó vừa là niềm tự hào, vừa là động lực để địa phương bảo tồn và phát huy. Đặc biệt, người Lệ Thủy xem ngày Quốc khánh 2/9 như một cái Tết thứ hai – Tết Độc Lập. Vào dịp này, con cháu dù làm ăn xa xôi cũng cố gắng trở về sum họp, cùng nhau đi xem đua thuyền và tham gia các hoạt động vui chơi mừng lễ. Không khí cộng đồng gắn kết ấy đã trở thành một nét đẹp văn hóa riêng của quê hương Lệ Thủy.

Ở Lệ Thủy còn có đồng bào dân tộc Bru – Vân Kiều sinh sống, với những phong tục độc đáo như lễ cúng cơm mới (mừng lúa mới) sau vụ mùa để tạ ơn thần linh. Năm 2022, lễ cúng cơm mới của người Bru Lệ Thủy đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là nét văn hóa tâm linh đặc sắc mà du khách có thể được chứng kiến nếu ghé thăm vùng miền núi Lệ Thủy đúng dịp lễ.

Bên cạnh lễ hội, Lệ Thủy còn lưu giữ nhiều loại hình văn nghệ dân gian phong phú. Ngoài hò khoan, nơi đây còn có điệu hát bài chòi vui nhộn ở Mỹ Thủy mỗi dịp xuân về, hay các trò chơi dân gian như kéo co, đấu vật, đẩy gậy… thường được tổ chức trong các ngày hội làng. Tất cả những sinh hoạt văn hóa đó, từ lời ca tiếng hát đến lối sống nghĩa tình, đã làm nên một bản sắc Lệ Thủy độc đáo, đậm đà tình quê.

Gợi ý trải nghiệm dành cho du khách

Để khám phá trọn vẹn vẻ đẹp thiên nhiên và văn hóa của Lệ Thủy, du khách có thể tham khảo một số gợi ý sau:

• Đi đúng mùa lễ hội: Nếu có thể, hãy đến Lệ Thủy vào dịp 2/9 để hòa mình vào không khí lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang. Đây là trải nghiệm văn hóa đặc sắc bậc nhất ở Lệ Thủy mà bạn khó có thể tìm thấy ở nơi khác. Ngoài ra, khoảng tháng Giêng (Âm lịch) có lễ hội chùa Hoằng Phúc, hay cuối năm có lễ mừng cơm mới của người Vân Kiều – đều là những dịp thú vị để bạn tìm hiểu thêm về bản sắc địa phương.
• Thưởng thức nghệ thuật dân gian: Dành thời gian lắng nghe vài câu hò khoan Lệ Thủy do các nghệ nhân địa phương biểu diễn. Bạn sẽ cảm nhận được cái hồn quê chân chất trong từng lời ca tiếng hò. Nếu may mắn, bạn cũng có thể tham dự một buổi hát bài chòi dân gian ở đình làng hoặc dịp hội xuân, để vui cùng người dân qua những câu hát, nhịp mõ đầy ngẫu hứng.
• Tham quan các di tích lịch sử: Đừng bỏ lỡ chùa Hoằng Phúc – ngôi chùa 700 năm tuổi linh thiêng, nơi bạn có thể vãn cảnh chùa và cầu bình an. Tiếp đó, hãy ghé khu lăng mộ Nguyễn Hữu Cảnh trên đồi An Mã để tìm hiểu về vị tướng mở cõi phương Nam và tận hưởng phong cảnh hữu tình “sơn thủy hữu tình”. Và đặc biệt, nhà lưu niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở làng An Xá sẽ cho bạn những cảm xúc lắng đọng khi thăm ngôi nhà thời thơ ấu của Đại tướng và nhà tưởng niệm khang trang trong khu vườn giản dị.
• Khám phá làng nghề và đời sống địa phương: Hãy thử một buổi sáng đạp xe dọc bờ sông Kiến Giang, ghé thăm làng An Xá xem nghệ nhân dệt chiếu, tới Quy Hậu tìm hiểu nghề làm nón lá, hoặc đến Xuân Bồ xem đan lát thủ công. Người dân Lệ Thủy thân thiện và mến khách sẽ sẵn lòng dẫn bạn thăm cơ sở sản xuất và trải nghiệm một số công việc thủ công. Bạn cũng có thể mua về những sản phẩm như nón lá, chiếu cói, mẹt tre… làm quà – đó đều là kết tinh tài hoa và tâm huyết của người dân nơi đây.
• Trải nghiệm thiên nhiên và ẩm thực: Một trải nghiệm khó quên là ngâm mình thư giãn tại suối khoáng nóng Bang giữa núi rừng, sau đó ghé khe Nước Lạnh để tắm suối mát và dã ngoại trong rừng. Bên cạnh đó, nhớ thưởng thức những đặc sản Quảng Bình như bánh xèo (bánh khoái) gói lá cải, cháo hàu sông Nhật Lệ, khoai deo phơi khô... tại các quán ăn địa phương. Hương vị đậm đà cùng tấm lòng hiếu khách của người dân sẽ khiến hành trình của bạn thêm trọn vẹn.

Với những gợi ý trên, hy vọng bạn sẽ có một chuyến đi đáng nhớ tại Lệ Thủy. Vùng đất nơi gặp gỡ những di sản thiên nhiên tươi đẹp và văn hóa truyền thống độc đáo này chắc chắn sẽ để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng mỗi du khách. Hãy một lần đến với Lệ Thủy – để lắng nghe câu hò khoan vang vọng trên sông Kiến Giang, hòa mình vào lễ hội đua thuyền sôi động và cảm nhận nhịp sống êm đềm chốn thôn quê, bạn sẽ hiểu vì sao người dân nơi đây luôn tự hào và yêu thương mảnh đất của mình đến vậy.

Bạn có thể mua vé tham quan hoặc đặt tour trọn gói tại:

Công ty Du lịch và Tư vấn Phong Nha Việt
📍 Địa chỉ: 46 Bà Triệu,  Đồng Hới, Quảng Trị
📞 Điện thoại: 0911 367 789
📧 Email: phongnhaviet@gmail.com
🌐 Website: https://phongnhaviet.com

Đăng ký TẠI ĐÂY